Obrona Warszawy

Obrona Warszawy bitwa powietrzna i lądowa stoczona w obronie stolicy Polski w czasie kampanii wrześniowej 1939 roku przez Wojsko Polskie i ludność cywilną z oddziałami 3 i 4 Armii Wehrmachtu oraz jednostkami 1 i Floty Powietrznej Luftwaffe.

Kalendarium
Od 1 do 6 września 1939 walkę w obronie stolicy prowadziła Brygada Pościgowa oraz pododdziały Ośrodka Obrony Przeciwlotniczej Warszawa (czynna OPL) i mieszkańcy miasta zorganizowani w ramach biernej OPL.

3 września minister spraw wojskowych, gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki rozkazał gen. bryg. Walerianowi Czumie zorganizować obronę miasta przed zagonem pancerno-motorowym z kierunku południowo-zachodniego (niemiecki XVI Korpus Pancerny). Pierwszy Sztab Obrony Warszawy stanowili oficerowie Komendy Głównej Straży Granicznej. Szefem Sztabu mianowany został płk dypl. Tadeusz Tomaszewski. Do obrony stolicy skierowano oddziały 5 Dywizji Piechoty pozostającej w odwodzie Naczelnego Wodza. 6 września Prezydent RP Ignacy Mościcki wraz z władzami państwa wobec bezpośredniego zagrożenia natarciem niemieckim ewakuowali się do Nałęczowa. 8 września do obrzeży Warszawy dotarły oddziały niemieckiej 4 Dywizji Pancernej. Tego dnia powstała także Armia Warszawa. 8 i 9 września od strony Ochoty i Woli rozpoczął się atak Wehrmachtu na Warszawę. OKW próbowało zdobyć stolicę Polski z zaskoczenia siłami dwóch dywizji pancernych ( 1 i 4 D Panc), które w dniu 6 września dokonały skutecznego przełamania frontu polskiego pod Piotrkowem. Atak 4 Dywizji Pancernej Wehrmachtu na Ochotę i Wolę (ulicami Grójecką i Wolską) załamał się wobec skutecznej polskiej obrony i opłacony został wysokimi stratami po stronie niemieckiej. 9 września płk dypl. Marian Porwit mianowany został dowódcą Odcinka "Warszawa-Zachód". W dniach 13-15 września miasto zostało całkowicie okrążone. Stefan Starzyński, komisaryczny prezydent miasta i komisarz cywilny jego obrony odmówił ewakuacji wraz z rządem i stanął na czele cywilnej obrony Warszawy. Na mocy rozkazu Naczelnego Wodza została powołana Armia Warszawa pod dowództwem gen. Juliusza Rómmla.Stefan Starzyński powołał Komitet Obywatelski przy Dowództwie Obrony Warszawy skupiający przedstawicieli wszystkich ugrupowań politycznych Rzeczypospolitej - od PPS poprzez piłsudczyków do narodowej demokracji. Propagandą Dowództwa Obrony Warszawy kierował płk. Wacław Lipiński. W dniach 17-22 września garnizon warszawski został wzmocnione przez żołnierzy Armii Poznań i Armii Pomorze, ( Wielkopolska Brygada Kawalerii, Podolska Brygada Kawalerii, elementy Pomorskiej Brygady Kawalerii i część jednostek piechoty ) którzy pod operacyjnym dowództwem gen. Tadeusza Kutrzeby przełamali się do Warszawy z rejonu Bzury przez Puszczę Kampinoską, tocząc zażarte walki o przedarcie się na przedpolu miasta. Podczas przełamania polegli generałowie Stanisław Grzmot-Skotnicki, Franciszek Wład i Mikołaj Bołtuć..

Dyskusyjną wśród historyków pozostaje rola gen. Juliusza Rómmla, który pomimo znacznych sił ( w tym batalionu czołgów) nie udzielił żadnego wsparcia wojskom Armii Poznań i Pomorze w czasie bitwy nad Bzurą i nie dokonał koordynacji sił Armii Warszawa i znajdujących się w twierdzy Modlin sił Armii Modlin i GO gen. Wiktora Thommee z Armii Łódź z Armiami "Poznań" i "Pomorze".

Po agresji ZSRR na Polskę w dniu 17 września przebywający pod Warszawą Adolf Hitler wydał osobisty rozkaz ostrzału artyleryjskiego Zamku Królewskiego dla zmuszenia stolicy Polski do kapitulacji. Kapitulacja Warszawy była uzgodnionym warunkiem niemiecko-sowieckim co do rozbioru terytorium państwa polskiego pomiędzy III Rzeszę a ZSRR. W konsekwencji wojska niemieckie podjęły eskalację działań ( niezgodnych z IV konwencją haską) skierowanych przeciwko ludności cywilnej Warszawy a mających zmusić miasto do jak najszybszej kapitulacji.

25 września został przeprowadzony nalot dywanowy Luftwaffe na Warszawę, zginęło wtedy ok. 10 tys. mieszkańców, 35 tys. zostało rannych, zaś 12% zabudowy miejskiej uległo zniszczeniu. Luftwaffe zbombardowała warszawską gazownię, elektrownię i stację filtrów. Wobec braku prądu zamilkła rozgłośnia radiowa Warszawa II, nadająca z Fortu Mokotowskiego. Ataki te były wstępem do generalnego szturmu miasta, 26 września oddziały niemieckie przeprowadziły natarcie, które jednak nie przyniosło im większych sukcesów. Kapitulacja stolicy nastąpiła ostatecznie w dniu 28 września. Do niewoli niemieckiej dostało się ok. 120-140 tys. polskich żołnierzy walczących w obronie Warszawy.

Obrona Warszawy była potrzebna, ponieważ póki stolica się broniła, pozostawała nadzieja.

No tak, tylko ze piękne, wielkie miasto legło w gruzach...

Legło w gruzach w 1944.

No już w 1939 zostało mocno zniszczone... trochę zdjęć się oglądało...

Już w 1939 zamek królewski został zniszczony...